Oorlogsbegraafplaats Margraten
18 november 2025
Vraag nummer: 70967
Geachte heer, is het gebruiksrecht van de VS op de grond van Margraten door morele of andere grenzen te beperken? Zodat het verwijderen van de onderhavige panelen ongedaan gemaakt kan worden?
Met vriendelijke groet, Karel Kapteijn.
Antwoord:
Geachte heer,
U doelt op de informatiepanelen over Afro-Amerikaanse soldaten, die niet alleen tegen Nazi-Duitsland vochten, maar in het leger ook te maken hadden met segregatie.
Ik noem het even, omdat ik weet dat lezers soms nog na 10 of 20 jaar terugkomen op een vraag in deze rubriek. En de commotie van de afgelopen week zal dan niet meer bij iedereen vers in het geheugen liggen.
Ik heb in de krant gelezen dat de grond van de begraafplaats voor onbepaalde tijd in gebruik is gegeven aan de Amerikaanse staat. Ik vermoed dat daar geen erfpacht of andere juridische constructie aan ten grondslag ligt. Hooguit - met terugwerkende kracht - een schriftelijke toezegging van het Koninkrijk der Nederlanden aan de Verenigde Staten van America. Er is geen 'gebruikelijke' juridische formule die hier geschikt voor is.
De grond is al in november 1944 in overleg met de gemeente Margraten door Amerikaanse commandanten in gebruik genomen als begraafplaats. In eerste instantie als een tijdelijke maatregel, om de slachtoffers van het Ardennenoffensief te kunnen bergen. Pas in 1947 werd Margraten aangewezen als permanente begraafplaats. Met de eigenaren en pachters van de grond werd pas na enkele jaren een regeling getroffen.
In 1948 werd begonnen met de definitieve inrichting van het terrein. In 1960 werd de begraafplaats officieel geopend door koningin Juliana. Over de juridische grondslag van het gebruik van de grond is mij niets bekend.
Maar ongeacht de juridische constructie, acht ik zeer onwaarschijnlijk dat in de afspraak voorwaarden zijn opgenomen over de opzet en inhoud van een eventuele tentoonstelling op de begraafplaats. En dat wanneer de USA zich niet aan die voorwaarden zou houden, een bepaalde sanctie of gevolg mogelijk zou zijn.
De begraafplaats is ook een uiting van dankbaarheid van Nederland jegens de USA en de gesneuvelde soldaten voor de bevrijding in 1944 en 1945. Daar passen geen voorwaarden en door Nederland te trekken morele grenzen bij.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals over de aankoop en het behoud van een graf voor eeuwig:
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
