Lijkwade open of gesloten?
18 september 2025
Vraag nummer: 70669
Geachte lezer, hierbij mijn vraag met eerst een aanloop.
De overledene gewikkeld in een lijkwade komt aan op de begraafplaats. Het hoofd van de overledene is niet bedekt op het moment dat deze uit de auto wordt gehaald en op een baar wordt geplaatst.
Mijn vraag: dient de lijkwade dan al gesloten te zijn? Of kan dit later? En op welk moment dan?
Mag bij de feitelijke ter aarde bestelling(begraven) open blijven of dient deze gesloten te zijn?
Als laatste mijn vraag waar ik de wettelijke informatie in deze kan vinden?
Dank voor uwer beantwoording
Antwoord:
Geachte heer,
Een lijkwade hoeft niet gesloten te zijn. Niet tijdens het vervoer van de overledene en ook niet tijdens de begraving of invoer in de crematieoven.
In het Besluit op de lijkbezorging - dat u o.a. kunt vinden via https://wetten.overheid.nl/BWBR0009080/2025-07-01 - staat dat een overledene moet worden begraving in een kist of een ander omhulsel.
Dat is zo vastgesteld om verschillende redenen. Ten eerste praktisch: men moet een overledene kunnen dragen en vast kunnen houden, zonder het lichaam zelf vast te pakken. Ten tweede wilde men niet dat men bij eenvoudige uitvaarten zou proberen om de kosten van een kist of ander omhulsel uit te sparen; dat werd respectloos gevonden. Ten derde wilde men de mensen die op de begraafplaats of in het crematorium werken, niet mentaal onnodig belasten. Het maakt verschil of je dagelijks een aantal 'anonieme' kisten de oven in schuift, dan wel of je telkens een mens ziet. Dat laatste vormt een zware last.
Ik weet dit nog heel precies, omdat ik 35 jaar geleden zelf de wetgevingsambtenaar was, die dit Besluit heeft geschreven. Ik heb het niet zelf bedacht, want over dit soort regelingen worden gesprekken gevoerd met mensen uit de praktijk, die vertellen wat wel en wat niet kan en wat hun voorkeur heeft en waarom. Daarna maak ik een keuze en samenvatting en schrijf ik het op.
Er is geen regel dat de kist of het omhulsel gesloten moet zijn. Die regel was er vroeger, tot 1991, wel. In de voorloper van dit Besluit op de lijkbezorging stond dat men werd begraven of gecremeerd in een gesloten kist. Het woord 'gesloten' is bewust geschrapt.
De wade hoeft dus niet gesloten te worden. Men kan de wade gebruiken bij vervoer en bij het laten zakken van de overledene in het graf. Maar daarna kan men de wade open vouwen, want die hoeft niet dicht te zijn.
Het is ook zo dat nergens staat dat een overledene gekleed moet zijn. Technisch/zakelijk gezien is het gunstig als de overledene niet gekleed is, want dan verteert het lichaam in het graf makkelijker. En bij een crematie is het natuurlijk ook voordelig als er minder 'onnodig' materiaal is.
Zie het antwoord op de vraag of iemand naakt de kist in mag:
Zie ook andere interessante vragen in de subrubriek Kist of ander omhulsel.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals over de aankoop en het behoud van een graf voor eeuwig:
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
