Crematorium wil as niet afgeven. Fout!
10 november 2025
Vraag nummer: 70930
Goedendag,
Ik heb een vraag over het As van onze moeder ophalen bij de crematorium en het verstrooien.
Onze moeder beleed het hindoeïstische geloof, meer specifiek te zijn het Sanatan Dharm, en is overeenkomstig deze geloofsovertuiging gecremeerd afgelopen donderdag gecremeerd.
Om de verdere Hindoe rituelen (Kaam kirya) welke met het overlijden te maken heeft zijn:
- de asverstrooiing vóór de tiende dag (na de crematie), in dit geval 13 november 2025
- de tiende (15 november 2025) en twaalfde-dagrituelen (17 november 2025), de herdenkingsrituelen na zes maanden en na één jaar (de datum dient nog met de Pandit=Priester te worden afgestemd..
Ik was de opdrachtgever en zo is op het formulier bevestigd dat ik de rechthebbende bent om het as op te halen.
Eeen van de zussen maken bezwaar en Dela Domstede geeft aan, als een van de kinderen van onze moeder bezwaar maakt, zij het as niet kan geven.
Officier van Justitie heeft al goedkeuring gegeven om het as voor de 10e op te halen en te verstrooien.
Ik heb de crematie geregeld, ik ben de opdrachtgever en ik heb alleen maar de wensen van moeder in vervulling gebracht. Het laatste deel wordt nu belemmerd.
Verloop: Tot eind vorige maand was ik, samen met een kleinzoon van onze moeder mede-mentor/bewindvoerder, benoemd door de Kantonrechter. Onze moeder leed aan vasculaire dementie en is eind vorige maand overleden.
Kunt u mij informeren of Dela Domstede het as niet kan meegeven omdat er een bezwaar ligt van een van de zussen?
Kunt u aangeven of het as nu onder "erfstuk" valt?
Gedurende haar ziekteperiode heb ik de volledige verzorging van mijn moeder op mij genomen en, waar nodig en mogelijk, alle betrokkenen over haar situatie geïnformeerd.
Op de dag van haar overlijden heb ik alle familieleden betrokken bij het overleg over de crematie. Tijdens dat overleg hebben twee van mijn zussen het huis verlaten. Omdat er nadien geen verdere reacties kwamen, heb ik de crematie zelfstandig georganiseerd, overeenkomstig de hindoeïstische rituelen die passen bij het Sanatan Dharm-geloof van mijn moeder en de wensen van mijn moeder in vervulling gebracht. Resteert nog de wensen van mijn moeder na de crematie zoals hierboven genoemd.
De meesten hebben ervoor gekozen niet deel te nemen/aanwezig te zijn aan de Hindoe ceremonie.
Volgens de religieuze gebruiken dienen er nog diverse rituelen plaats te vinden, waaronder:
de dagelijkse rituelen tot en met de tiende dag na de crematie,
de asverstrooiing vóór de tiende dag,
de tiende en twaalfde-dagrituelen,
en de herdenkingsrituelen na zes maanden en na één jaar.
Deze handelingen maken een belangrijk onderdeel uit van het geloof en de wens van mijn moeder. Ik voer deze taken namens haar uit en beschouw het als mijn morele en religieuze plicht om deze rituelen te voltooien.
Momenteel word ik echter in de uitvoering daarvan belemmerd door in elk geval één van mijn zussen, en vermoedelijk zal nog een ander familielid zich daarbij aansluiten. Ik wil hiermee kenbaar maken dat ik de rituelen uitsluitend uitvoer uit respect voor de geloofsovertuiging van onze moeder en niet uit persoonlijke motieven.
Graag verneem ik hoe ik in deze situatie het beste kan handelen om de uitvoering van de religieuze verplichtingen zonder verdere belemmering te kunnen voortzetten.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Volgens de wet, artikel 18 van de Wet op de lijkbezorging, is de persoon die de crematie geregeld heeft, de persoon die de bestemming aan de as mag geven en mag beschikken over de as. Die persoon heeft ook een overeenkomst met het crematorium; het crematorium behoort hem of haar de as te geven.
Terzijde: de as van uw moeder valt niet in haar nalatenschap; het is geen erfstuk waar erfgenamen samen over mogen of moeten beslissen. De wet heeft een eigen regeling voor wat er met as moet gebeuren: de wens van de overledene moet worden gevolgd.
Dat een zus van de opdrachtgever bezwaar heeft tegen het afgeven van de as, is geen geldige reden voor het crematorium om de as niet af te geven. Het crematorium handelt daarmee in strijd met het contract met de opdrachtgever en het handelt ook in strijd met de wet, waarin staat dat de opdrachtgever de bestemming aan de as geeft. Er is in dit geval ook nog een derde bezwaar tegen het besluit van het crematorium om de as niet af te geven, namelijk dat de wens van de overledene niet kan worden gevolgd. Als ik het goed begrijp was uw moeder een gelovige vrouw, die wenste dat haar as vóór de tiende dag na de crematie zou worden verstrooid.
Stel dat een opdrachtgever van een crematie dreigt te handelen tegen de wens van de overledene in en dat een familielid dat wenst te voorkomen. Hoe kan dat familielid dat voorkomen? Dat kan door de juridisch juiste manier te bewandelen, namelijk door een advocaat beslag te laten leggen op de asbus. Veel crematoria accepteren ook een afschrift van een door een advocaat uitgebrachte dagvaarding. Maar niet een gewone brief of een eenvoudig mailtje. Het moet een document met een juridische status zijn.
Een crematorium dat een asbus niet wil afgeven aan de opdrachtgever gaat niet alleen juridisch onjuist te werk, maar denkt ook niet na over de gevolgen. Want als een familielid met een eenvoudig bezwaar de afgifte van as kan blokkeren, wat gebeurt er dan? Hoelang geeft het crematorium de as niet af? Een week? Een maand? Een jaar? 100 jaar? En waarom? De normale wettelijke gang van zaken wordt geblokkeerd, zonder dat er een oplossing in het verschiet ligt.
Die oplossing komt er wel als de juridisch correcte weg wordt gevolgd en het crematorium alleen een beslaglegging of een dagvaarding accepteert om de as tijdelijk niet af te geven. Een beslag of een dagvaarding zijn namelijk de voorbode en de inleiding van een rechtszaak. In die rechtszaak zal een rechter beslissen wie over de as mag beschikken en waarschijnlijk ook wat er wel of niet met de as mag gebeuren. De betrokken partijen kunnen hun zegje doen en de rechter beslist.
Maar als het crematorium zelf een soort rechter gaat spelen en een eenvoudig bezwaar voldoende aanleiding vindt om de afgifte van de as te blokkeren, worden de zaken omgedraaid. Dan moet de opdrachtgever die volgens de wet en de crematieovereenkomst gerechtigd is om over de as te beschikken, zijn of haar rechten gaan bevechten en zelf een advocaat inschakelen en kosten gaan maken. Dat is juridisch de omgedraaide wereld. Zo heeft de wetgever het niet geregeld.
Als u als opdrachtgever een advocaat zou moeten inschakelen die de kwestie aan de rechter wil voorleggen, dan zou ik beginnen met het leggen van een forse claim bij het crematorium, omdat zij met haar onrechtmatige handelen u in deze positie brengt. Een rechtszaak tegen uw zus heeft mijns inziens geen nut, omdat zij er juridisch gezien toch niets over te zeggen heeft. U hebt haar toestemming niet nodig. Het crematorium is nu fout, niet uw zus.
In de subrubriek 'Keuzes en zeggenschap over as' staan tientallen vergelijkbare situaties. Mijn conclusie en advies is altijd dezelfde: een crematorium moet de asbus afgeven aan de opdrachtgever van de crematie, tenzij een advocaat via een deurwaarder beslag laat leggen op de asbus met toestemming van de rechtbank, of een uitgebrachte dagvaarding voor een kort geding of een gewone civiele procedure bij de rechtbank overlegt.
Het is verstandig om te proberen er in goed overleg met het crematorium uit te komen. Daarbij kunt u natuurlijk verwijzen naar dit advies en de vele andere gelijkluidende conclusies in de vragen van de subrubriek 'Keuzes en zeggenschap over as'.
Als het crematorium niet binnen 24 uur toezegt de asbus tijdig af te geven, zodat de as uiterlijk morgen, vóór 13 november, kan worden verstrooid, dan adviseer ik u een advocaat in de arm te nemen die een forse financiële claim bij het crematorium neerlegt. Ook kunt u als opdrachtgever van een crematie een klacht indienen bij de Ombudsman Uitvaartwezen en ook daar een claim indienen. Zie voor de werkwijze en de procedure www.OmbudsmanUitvaartwezen.nl.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
